استیمولاتور یا همان تحریک کننده های الکتریکی مجموعه ای از روش های الکتروتراپی در طب فیزیکی است. الکتروتراپی به معنی استفاده از عوامل فیزیکی روی بافت های بدن با استفاده از تجهیزات الکتریکی و با اهداف درمان است. در الکتروتراپی از عوامل فیزیکی مانند میدان ها و انرژی الکتریکی، مغناطیسی و فراصوتی استفاده می شود.
دستگاه استیمولاتور معمولا از چند نوع روش های الکتریکی با عامل فیزیکی انرژی الکتریکی مانند الکتروتراپی TENS (تحریک الکتریکی عصب ها)، EMS (تحریک الکتریکی عضله)، میکروکارنت (ریز جریان)، اینترفرنشیال (درمان تداخلی) و … تشکیل شده است.
روش کار استیمولاتور با توجه به نوع تحریک، ارسال پیام های عصبی برای کاهش درد و یا تحریک عضلات برای افزایش خون رسانی و اکسیژن رسانی است.
استیمولاتورها شامل دستگاه های با عملکردهای متفاوت هستند:
TENS : Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation
TENS یعنی با استفاده از جریان الکتریکی از طریق پوست باعث تحریک عصب ناحیه درمان شویم و جریانی با فرکانس ۵۰ تا ۱۵۰ هرتز می باشد که شدت آن بین ۱۲ الی ۳۰ میلی آمپر می باشد که با اشکال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از طریق بسته شدن دریچه درد و ترشح آندروفین باعث تشکیل درد می شود.
موارد کاربرد :
۱- کاهش دردهای عصبی
۲- کاهــش اسپاسم
۳- کاهش دردهای متعاقب اعمال جراحی
۴- کاهش دردهای متعاقب صدمات و ضایعات ورزشی
۵- کاهش دردهای مزمن و مداوم مثل کمر درد ، سردرد و …
استفاده از جریان های پرفرکانس (IF : Inter Frential)
در این جریان از تداخل دو جریان پرفرکانس ، یک جریان مدوله شده کم فرکانس ایجاد می شود که امواج ۲۰۰۰ هرتز آن جهت تقویت عضلات عمقی و امواج ۴۰۰۰ هرتز جهت کاهش درد و اسپاسم استفاده میشود.
FES یا تحریک الکتریکی فعالیت اندام ها عبارت است ازتحریک الکتریکی ماهیچه ها که با استفاده از الکترودهای کار گذاشته شده بر روی پوست اندام مورد نظر انجام می شود . تحریک الکتریکی ماهیچه های فلج و یا تا حدی فلج باعث انقباضات عضلانی اندامها شده که با انجام آموزش می تواند حرکت کارکردی اندامها را فراهم آورد . تکرار این حرکات می تواند منجر به بهبود استقامت قلبی عروقی و ماهیچه گردد.
مزایای FES : از جمله مزایای استفاده از FES می توان به موارد زیر اشاره نمود :
بهبود کارآئی قلب
بهبود گردش خون در اندام های پائین تنه
کاهش اسپاسم
افزایش اندروفین های پلاسما ( احساس نشاط پس از ورزش )